سُورَةُ الجَاثِيَةِ
﷽
Мээримдүү, Ырайымдуу Алланын аты менен!حمۤ 1
45:1 Ха, Мим.
تَنزِیلُ ٱلۡكِتَـٰبِ مِنَ ٱللَّهِ ٱلۡعَزِیزِ ٱلۡحَكِیمِ 2
45:2 Китептин түшүүсү – Өкүмдар, Даанышман Алладан.
إِنَّ فِی ٱلسَّمَـٰوَ ٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ لَـَٔایَـٰتࣲ لِّلۡمُؤۡمِنِینَ 3
45:3 Чындыгында асмандарда да, жерде да момундар үчүн белгилер бар.
وَفِی خَلۡقِكُمۡ وَمَا یَبُثُّ مِن دَاۤبَّةٍ ءَایَـٰتࣱ لِّقَوۡمࣲ یُوقِنُونَ 4
45:4 Силердин жаралууңарда да, жандыктардын таралуусунда да чындап ыйман келтирген эл үчүн белгилер бар.
وَٱخۡتِلَـٰفِ ٱلَّیۡلِ وَٱلنَّهَارِ وَمَاۤ أَنزَلَ ٱللَّهُ مِنَ ٱلسَّمَاۤءِ مِن رِّزۡقࣲ فَأَحۡیَا بِهِ ٱلۡأَرۡضَ بَعۡدَ مَوۡتِهَا وَتَصۡرِیفِ ٱلرِّیَـٰحِ ءَایَـٰتࣱ لِّقَوۡمࣲ یَعۡقِلُونَ 5
45:5 Түн менен күндүн алмашуусунда, Алланын асмандардан жамгыр жаадырып, өлгөн жерге ал аркылуу жан бергендигинде жана шамалдарды башкаруусунда акыл калчаган эл үчүн белгилер бар.
تِلۡكَ ءَایَـٰتُ ٱللَّهِ نَتۡلُوهَا عَلَیۡكَ بِٱلۡحَقِّۖ فَبِأَیِّ حَدِیثِۭ بَعۡدَ ٱللَّهِ وَءَایَـٰتِهِۦ یُؤۡمِنُونَ 6
45:6 Бул – Алланын аяттары. Биз сага буларды акыйкат менен айтып берүүдөбүз. Алланын аяттарынан кийин алар кандай сөзгө ишенишет?
وَیۡلࣱ لِّكُلِّ أَفَّاكٍ أَثِیمࣲ 7
45:7 Бардык жалганчы күнөөкөргө азап болсун!
یَسۡمَعُ ءَایَـٰتِ ٱللَّهِ تُتۡلَىٰ عَلَیۡهِ ثُمَّ یُصِرُّ مُسۡتَكۡبِرࣰا كَأَن لَّمۡ یَسۡمَعۡهَاۖ فَبَشِّرۡهُ بِعَذَابٍ أَلِیمࣲ 8
45:8 Аларга окулган Алланын аяттарын тыңдашат да, менменсинип, эч нерсени укпагандай текеберленишет. Эми аларга оорутуучу азапты сүйүнчүлө.
وَإِذَا عَلِمَ مِنۡ ءَایَـٰتِنَا شَیۡـًٔا ٱتَّخَذَهَا هُزُوًاۚ أُو۟لَـٰۤىِٕكَ لَهُمۡ عَذَابࣱ مُّهِینࣱ 9
45:9 Ал (текебер адам) биздин аяттарыбыздан бир нерсе билип, (угуп) калса, (аны) мазактайт. Андай адамдарга кордоочу азап бар!
مِّن وَرَاۤىِٕهِمۡ جَهَنَّمُۖ وَلَا یُغۡنِی عَنۡهُم مَّا كَسَبُوا۟ شَیۡـࣰٔا وَلَا مَا ٱتَّخَذُوا۟ مِن دُونِ ٱللَّهِ أَوۡلِیَاۤءَۖ وَلَهُمۡ عَذَابٌ عَظِیمٌ 10
45:10 (Аларга өлүмдүн) ар жагында тозок бар! Тапкан дүйнө-мансаптары жана Алладан башка тутунган дос-кудайлары аларга пайда бере албайт. Аларга чоң азап бар!
هَـٰذَا هُدࣰىۖ وَٱلَّذِینَ كَفَرُوا۟ بِـَٔایَـٰتِ رَبِّهِمۡ لَهُمۡ عَذَابࣱ مِّن رِّجۡزٍ أَلِیمٌ 11
45:11 Бул (Куран) – туура жолго баштоочу. Ал эми, Роббисинин аяттарына каапыр болгон адамдарга жан ооруткан азап бар!
۞ ٱللَّهُ ٱلَّذِی سَخَّرَ لَكُمُ ٱلۡبَحۡرَ لِتَجۡرِیَ ٱلۡفُلۡكُ فِیهِ بِأَمۡرِهِۦ وَلِتَبۡتَغُوا۟ مِن فَضۡلِهِۦ وَلَعَلَّكُمۡ تَشۡكُرُونَ 12
45:12 Алла деңизди (пайдаланууну) силерге багындырды. Анын буйругу менен деңизде кемелерди жүргүзүп, Анын жакшылыгынан ырыскы издейсиңер. Балким, (Аллага) шүгүр кылаарсыңар.
وَسَخَّرَ لَكُم مَّا فِی ٱلسَّمَـٰوَ ٰتِ وَمَا فِی ٱلۡأَرۡضِ جَمِیعࣰا مِّنۡهُۚ إِنَّ فِی ذَ ٰلِكَ لَـَٔایَـٰتࣲ لِّقَوۡمࣲ یَتَفَكَّرُونَ 13
45:13 Ошондой эле, Ал Өзү тараптан силер үчүн асмандар менен жердеги бардык нерселерди силерге багындырып койду. Чындыгында, ушуларда ой жүгүрткөн эл үчүн белгилер бар.
قُل لِّلَّذِینَ ءَامَنُوا۟ یَغۡفِرُوا۟ لِلَّذِینَ لَا یَرۡجُونَ أَیَّامَ ٱللَّهِ لِیَجۡزِیَ قَوۡمَۢا بِمَا كَانُوا۟ یَكۡسِبُونَ 14
45:14 (О, Мухаммад!) Ыйман келтирген адамдарга айт: Аллаhтын (Акыреттеги) күндөрүн(өн эч нерсени) үмүт кылбагандарды кечиришсин. Анткени, Алла ар бир элдин жасаган иштеринин жазасын берет.
مَنۡ عَمِلَ صَـٰلِحࣰا فَلِنَفۡسِهِۦۖ وَمَنۡ أَسَاۤءَ فَعَلَیۡهَاۖ ثُمَّ إِلَىٰ رَبِّكُمۡ تُرۡجَعُونَ 15
45:15 Ким сооп иш жасаса – өзүнө пайда. Ким күнөө иш жасаса – өзүнө зыян. Кийин (баарыңар) Роббиңерге кайтасыңар.
وَلَقَدۡ ءَاتَیۡنَا بَنِیۤ إِسۡرَ ٰۤءِیلَ ٱلۡكِتَـٰبَ وَٱلۡحُكۡمَ وَٱلنُّبُوَّةَ وَرَزَقۡنَـٰهُم مِّنَ ٱلطَّیِّبَـٰتِ وَفَضَّلۡنَـٰهُمۡ عَلَى ٱلۡعَـٰلَمِینَ 16
45:16 Чындыгында, Исраил урпактарына (Тоорат) китеп, өкүмдарлык, пайгамбарлык жана таза ырыскы берип ааламдарга артык кылган элек.
وَءَاتَیۡنَـٰهُم بَیِّنَـٰتࣲ مِّنَ ٱلۡأَمۡرِۖ فَمَا ٱخۡتَلَفُوۤا۟ إِلَّا مِنۢ بَعۡدِ مَا جَاۤءَهُمُ ٱلۡعِلۡمُ بَغۡیَۢا بَیۡنَهُمۡۚ إِنَّ رَبَّكَ یَقۡضِی بَیۡنَهُمۡ یَوۡمَ ٱلۡقِیَـٰمَةِ فِیمَا كَانُوا۟ فِیهِ یَخۡتَلِفُونَ 17
45:17 Ошондой эле дин иштеринде аларга анык далилдерди бердик. Бирок аларга келген илимден кийин гана (Дин ишинде) өз ара ичи тардыктан улам, бүтпөс талаш-тартышка түшүп кетишти. Чындыгында, Роббиң Кыямат күнү ортолорундагы талашка түшкөн нерселер тууралуу өкүм чыгарат.
ثُمَّ جَعَلۡنَـٰكَ عَلَىٰ شَرِیعَةࣲ مِّنَ ٱلۡأَمۡرِ فَٱتَّبِعۡهَا وَلَا تَتَّبِعۡ أَهۡوَاۤءَ ٱلَّذِینَ لَا یَعۡلَمُونَ 18
45:18 Сени Шарияттын үстүндө (жүрүүчү) кылдык. Эми ушуну менен жүр. (Исламды) билбегендердин сөздөрүн ээрчибе.
إِنَّهُمۡ لَن یُغۡنُوا۟ عَنكَ مِنَ ٱللَّهِ شَیۡـࣰٔاۚ وَإِنَّ ٱلظَّـٰلِمِینَ بَعۡضُهُمۡ أَوۡلِیَاۤءُ بَعۡضࣲۖ وَٱللَّهُ وَلِیُّ ٱلۡمُتَّقِینَ 19
45:19 (Эгер аларды ээрчисең) Алланын эч бир азабын сенден кайтара алышпайт. Чынында, заалымдар бири-бирине дос болушат. Алла болсо, такыба кишилердин досу.
هَـٰذَا بَصَـٰۤىِٕرُ لِلنَّاسِ وَهُدࣰى وَرَحۡمَةࣱ لِّقَوۡمࣲ یُوقِنُونَ 20
45:20 Бул Куран инсандар үчүн даана далилдер менен чындап ыйман келтирген элге жол башчы жана ырайым.
أَمۡ حَسِبَ ٱلَّذِینَ ٱجۡتَرَحُوا۟ ٱلسَّیِّـَٔاتِ أَن نَّجۡعَلَهُمۡ كَٱلَّذِینَ ءَامَنُوا۟ وَعَمِلُوا۟ ٱلصَّـٰلِحَـٰتِ سَوَاۤءࣰ مَّحۡیَاهُمۡ وَمَمَاتُهُمۡۚ سَاۤءَ مَا یَحۡكُمُونَ 21
45:21 Же жаман иштерди жасагандар, өздөрүн ыйман келтирип, жакшы иштерди жасаган адамдар сыяктуу эле биз да жашоодо, өлүмдө алар менен бирдейбиз деп ойлошобу? Алардын (өздөрүнчө) чыгарган чечимдери кандай жаман?!
وَخَلَقَ ٱللَّهُ ٱلسَّمَـٰوَ ٰتِ وَٱلۡأَرۡضَ بِٱلۡحَقِّ وَلِتُجۡزَىٰ كُلُّ نَفۡسِۭ بِمَا كَسَبَتۡ وَهُمۡ لَا یُظۡلَمُونَ 22
45:22 Чындыгында, Алла асмандар менен жерди акыйкат менен жаратты. Ар кимге кылган ишине жараша берилет. Алар адилетсиздикке учурашпайт.
أَفَرَءَیۡتَ مَنِ ٱتَّخَذَ إِلَـٰهَهُۥ هَوَىٰهُ وَأَضَلَّهُ ٱللَّهُ عَلَىٰ عِلۡمࣲ وَخَتَمَ عَلَىٰ سَمۡعِهِۦ وَقَلۡبِهِۦ وَجَعَلَ عَلَىٰ بَصَرِهِۦ غِشَـٰوَةࣰ فَمَن یَهۡدِیهِ مِنۢ بَعۡدِ ٱللَّهِۚ أَفَلَا تَذَكَّرُونَ 23
45:23 Каалоосун кудай кылып алган адамды жана Алла Өзү билип туруп адаштырып, кулагына, жүрөгүнө мөөр басып, көзүн парда менен тосуп койгон адамдарды көрдүңбү? Эми, Алла адаштыргандан кийин аны туура жолго ким салат? Эсиңерге келбейсиңерби!?
وَقَالُوا۟ مَا هِیَ إِلَّا حَیَاتُنَا ٱلدُّنۡیَا نَمُوتُ وَنَحۡیَا وَمَا یُهۡلِكُنَاۤ إِلَّا ٱلدَّهۡرُۚ وَمَا لَهُم بِذَ ٰلِكَ مِنۡ عِلۡمٍۖ إِنۡ هُمۡ إِلَّا یَظُنُّونَ 24
45:24 Алар: “Жашообуз – ушул гана дүйнөдө. Өлөбүз, өмүр сүрөбүз. Бизди мезгил гана өлтүрөт”,– дешет. Бул жөнүндө аларда илим жок. Алар болгону күмөнгө таянышат.
وَإِذَا تُتۡلَىٰ عَلَیۡهِمۡ ءَایَـٰتُنَا بَیِّنَـٰتࣲ مَّا كَانَ حُجَّتَهُمۡ إِلَّاۤ أَن قَالُوا۟ ٱئۡتُوا۟ بِـَٔابَاۤىِٕنَاۤ إِن كُنتُمۡ صَـٰدِقِینَ 25
45:25 Аларга аяттарыбыз түшүнүктүү кылынып окулган кезде: “Эгер сөздөрүңөр чын болсо, ата-бабаларыбызды тирилтип, алып келгилечи кана!” – деген сөздөн башка далилдери болбойт.
قُلِ ٱللَّهُ یُحۡیِیكُمۡ ثُمَّ یُمِیتُكُمۡ ثُمَّ یَجۡمَعُكُمۡ إِلَىٰ یَوۡمِ ٱلۡقِیَـٰمَةِ لَا رَیۡبَ فِیهِ وَلَـٰكِنَّ أَكۡثَرَ ٱلنَّاسِ لَا یَعۡلَمُونَ 26
45:26 Айткын: “Силерди Алла тирилтет, анан өлтүрөт. Анан кайра силерди шексиз болуучу Кыямат күнү жыйнайт. Бирок адамдардын көбү (муну) билишпейт”.
وَلِلَّهِ مُلۡكُ ٱلسَّمَـٰوَ ٰتِ وَٱلۡأَرۡضِۚ وَیَوۡمَ تَقُومُ ٱلسَّاعَةُ یَوۡمَىِٕذࣲ یَخۡسَرُ ٱلۡمُبۡطِلُونَ 27
45:27 Асмандар менен жердин ээлиги – Аллага таандык. Кыямат болгон кезде бузукулар зыянга учурашат.
وَتَرَىٰ كُلَّ أُمَّةࣲ جَاثِیَةࣰۚ كُلُّ أُمَّةࣲ تُدۡعَىٰۤ إِلَىٰ كِتَـٰبِهَا ٱلۡیَوۡمَ تُجۡزَوۡنَ مَا كُنتُمۡ تَعۡمَلُونَ 28
45:28 (О, Мухаммад!) бардык коомдордун (ошондо) чөгөлөгөн абалда көрөсүң. Ар бир коом амал китебине чакырылат да: “Бүгүн (тирүүлүктө) кылган иштериңердин акылары (жаза же сыйлык) берилет”.
هَـٰذَا كِتَـٰبُنَا یَنطِقُ عَلَیۡكُم بِٱلۡحَقِّۚ إِنَّا كُنَّا نَسۡتَنسِخُ مَا كُنتُمۡ تَعۡمَلُونَ 29
45:29 “Бул Китебибиз силерге чындыкты гана сүйлөйт. Анткени, силердин кылган иштериңерди (периштелерге) жаздырып койгонбуз”, – делинет.
فَأَمَّا ٱلَّذِینَ ءَامَنُوا۟ وَعَمِلُوا۟ ٱلصَّـٰلِحَـٰتِ فَیُدۡخِلُهُمۡ رَبُّهُمۡ فِی رَحۡمَتِهِۦۚ ذَ ٰلِكَ هُوَ ٱلۡفَوۡزُ ٱلۡمُبِینُ 30
45:30 Ал эми ыйман келтирип, жакшы иштерди жасагандарды Роббиси Өз ырайымына алат. Мына бул анык жеңиш!
وَأَمَّا ٱلَّذِینَ كَفَرُوۤا۟ أَفَلَمۡ تَكُنۡ ءَایَـٰتِی تُتۡلَىٰ عَلَیۡكُمۡ فَٱسۡتَكۡبَرۡتُمۡ وَكُنتُمۡ قَوۡمࣰا مُّجۡرِمِینَ 31
45:31 (Алланын аяттарына) каршы чыккандарга: “«Силерге Менин аяттарым окуп берилбедиби?! Анан силер текеберленип, күнөөкөр коом болдуңар!”.
وَإِذَا قِیلَ إِنَّ وَعۡدَ ٱللَّهِ حَقࣱّ وَٱلسَّاعَةُ لَا رَیۡبَ فِیهَا قُلۡتُم مَّا نَدۡرِی مَا ٱلسَّاعَةُ إِن نَّظُنُّ إِلَّا ظَنࣰّا وَمَا نَحۡنُ بِمُسۡتَیۡقِنِینَ 32
45:32 “Чындыгында, Алланын убадасы – Акыйкат жана Кыяматтын келүүсүндө шек жок” – делген кезде: “Кыяматтын эмне экенин билбейбиз. Муну жөн эле болжол деп ойлойбуз. Биз ынангандардан эмеспиз” (– дечү элеңер).
وَبَدَا لَهُمۡ سَیِّـَٔاتُ مَا عَمِلُوا۟ وَحَاقَ بِهِم مَّا كَانُوا۟ بِهِۦ یَسۡتَهۡزِءُونَ 33
45:33 Кылган жамандыктары ашкереленип, алардын келекелеген нерселери өздөрүнүн баштарына түштү.
وَقِیلَ ٱلۡیَوۡمَ نَنسَىٰكُمۡ كَمَا نَسِیتُمۡ لِقَاۤءَ یَوۡمِكُمۡ هَـٰذَا وَمَأۡوَىٰكُمُ ٱلنَّارُ وَمَا لَكُم مِّن نَّـٰصِرِینَ 34
45:34 Аларга: “Силер ушул күндө жолугууну унуткандай, эми Биз да силерди унутуп коебуз. Орундарыңар – От. Силер үчүн бир да жардамчы табылбайт”, – деп айтылат.
ذَ ٰلِكُم بِأَنَّكُمُ ٱتَّخَذۡتُمۡ ءَایَـٰتِ ٱللَّهِ هُزُوࣰا وَغَرَّتۡكُمُ ٱلۡحَیَوٰةُ ٱلدُّنۡیَاۚ فَٱلۡیَوۡمَ لَا یُخۡرَجُونَ مِنۡهَا وَلَا هُمۡ یُسۡتَعۡتَبُونَ 35
45:35 Мунун себеби, силер Аллаhтын аяттарын мазактагансыңар жана силерди дүйнө жашоосу азгырып койгон. Эми бүгүн андан чыгарылбайсыңар. Тооболору да кабыл кылынбайт.
فَلِلَّهِ ٱلۡحَمۡدُ رَبِّ ٱلسَّمَـٰوَ ٰتِ وَرَبِّ ٱلۡأَرۡضِ رَبِّ ٱلۡعَـٰلَمِینَ 36
45:36 Аллага – асмандардын Роббисине, жердин Роббисине жана бүт ааламдардын Роббисине мактоолор болсун!
وَلَهُ ٱلۡكِبۡرِیَاۤءُ فِی ٱلسَّمَـٰوَ ٰتِ وَٱلۡأَرۡضِۖ وَهُوَ ٱلۡعَزِیزُ ٱلۡحَكِیمُ 37
45:37 Асмандарда да, жерде да улуктук – Ага таандык. Ал – Мартабалуу, Даанышман!